بررسی تاثیر تابلوهای تبلیغاتی در ایمنی راههای برون شهری

رانندگی در طی زمان به دلیل فاکتورهای حواس پرتی در داخل و خارج خودرو به یک فعالیت پیچیده تبدیل شده و بی دقتی یکی از عوامل تاثیر‏گذار بر بروز تصادفات بزرگراهی می باشد. از دلایل تصادفات، پرت‏شدن حواس رانندگان از انجام کارهای ضروری در هنگام رانندگی می باشد. یکی از عوامل حواس پرتی خارجی علائم تبلیغاتی حاشیه جاده ای می باشند. افزایش مقدار اطلاعات بصری از منابعی مثل تبلیغات حاشیه جاده ای، شلوغی در دید کاربران مسیر را ایجاد کرده اند. هدف از نصب تابلوهای تبلیغاتی جلب توجه تعداد زیادی از کاربران به محصول یا سرویس خاصی می باشد. این اتفاق می تواند باعث توجه کمتر رانندگان به هنگام رانندگی شده و به عنوان منبعی برای حواس پرتی باشد و خطر کاهش ایمنی را برای کاربران جاده به همراه داشته باشد. از این جهت نگرانی هایی درباره رشد تعداد تابلوهای تبلیغات حاشیه جاده ای به وجود آمده است. این نگرانی از 2 منظر بررسی میگردد: 1- بحث ایمنی که باعث پرت شدن حواس رانندگان توسط تبلیغات و 2- بحث زیبایی که باعث گذاشتن تأثیر منفی بر روی چشم اندازها می شود. تاکنون تحقیقات اندکی در رابطه با تأثیر تابلو‏های تبلیغاتی بر عملکرد رانندگی انجام شده است. برخی از کارشناسان بیان نموده اند که تبلیغات حاشیه جاده ای به پیچیده تر شدن محیط دید راننده کمک کرده و منجر به حواس پرتی بیشتر رانندگان می شود. از نظر این گروه نرخ تصادفات با محل تابلو تبلیغاتی مرتبط و یک عامل کمک کننده به حواس پرتی و بروز تصادف می باشد. از نظر این گروه مناطقی که رانندگان در آن به دنبال اطلاعات می باشند، هر تبلیغ می تواند زمان واکنش را طولانی کند و تأثیر زیان باری بر روی کنترل محل لاین های حرکتی داشته و همین‏طور بار ذهنی و تمرکز چشم ها را افزایش می دهد. گروه دوم با این نظریه که تابلو تبلیغاتی توجه زیادی را به خود جلب و دید محیطی را کم می کنند، مخالف بودند. برخی از کشورها اقدام به وضع قوانین برای نصب تابلوهای تبلیغاتی کردند ولی قوانین به تنهایی پاسخگو نمی‏باشند. بمنظور بررسی این مسأله مدلی به نام شاخص تاثیر‏گذاری حواس‏پرتی که مقدار حواس‏پرتی تابلو‏های تبلیغاتی را نشان می‏داد، تهیه شد. در مدل فوق از نظرات کارشناسان، پرسشنامه، روش ahp و نرم افزار expert choice کمک گرفته شد. اهمیت هر معیار نسبت به سایرین در سطح یکسان مشخص و مقدار شاخص را با توجه به مشاهدات و وضع تابلوهای تبلیغاتی در محور مورد مطالعه تعیین و نسبت به حواس پرت کننده بودن یا نبودن بیش از حد مسیر تصمیم گیری می شود. با تکیه بر نتایج تحقیق، روش هایی مناسب برای راه های کشور، بمنظور تعیین میزان حواس پرتی ایجادشده توسط تابلوهای تبلیغاتی تعیین و میزان تأثیر آن بر روی ایمنی مشخص می شود.